Mukadder Arif YÜKSEL
Bayat Müftüsü
Bayat Müftüsü
|
PEYGAMBER KISSALARINDAKİ
HİKMETLER VE İBRETLER
Kur’an kıssaları, tekerrür eden tarihi süreçte olumsuzlukların tekerrürünü önlemek maksadıyla ibret alınması için anlatılan ilahi beyanlardır.
Peygamberler tarihi/kıssaları, salt tarih bilgisi edinmek için okunmamalı, Allah’ın kıssada vermek istediği mesajı anlamak, ibret almak ve geçmiş milletlerin hatasına düşmemeye çalışmak için okunmalıdır.
نَحْنُ نَقُصُّ عَلَيْكَ أَحْسَنَ الْقَصَصِ بِمَا أَوْحَيْنَا إِلَيْكَ هَذَا الْقُرْآنَ
“Biz sana bu Kur’an’ı vahyetmekle en güzel kıssayı sana anlatacağız.” (Yusuf,4)
لَقَدْ كَانَ فِي قَصَصِهِمْ عِبْرَةٌ لِأُوْلِي الْأَلْبَابِ مَا كَانَ حَدِيثًا يُفْتَرَى وَلَكِنْ تَصْدِيقَ الَّذِي بَيْنَ يَدَيْهِ وَتَفْصِيلَ كُلِّ شَيْءٍ وَهُدًى وَرَحْمَةً لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ
“Andolsun onların (geçmiş peygamberler ve ümmetlerinin) kıssalarında akıl sahipleri için pek çok ibretler vardır. (Bu Kur’an) uydurulabilecek bir söz değildir. Fakat o, kendinden öncekileri tasdik eden, her şey açıklayan (bir kitaptır) İman eden bir toplum için bir rahmet ve hidayettir.” (Yusuf,111)
Buna rağmen inkarcılar, Kur’an kıssaları hakkında;
إِذَا تُتْلَى عَلَيْهِ آيَاتُنَا قَالَ أَسَاطِيرُ الْأَوَّلِين
“Kendisine ayetlerimiz okunduğu zaman: “Öncekilerin masallarıdır.” der. (Kalem,15)
Kur’an kıssalarını okurken, “Bu olay bana ve bu günün insanına ne demek istiyor? sorusuna cevap bulmaya çalışmalıyız.
1-Hz Adem ve İblis İlişkisi:
Hz Adem, hatayı itirafa, İblis ise, hata da ısrara örnektir. Hz Adem ve eşi Havva annemiz yasaklanan meyveden yiyince;
قَالَا رَبَّنَا ظَلَمْنَا أَنفُسَنَا وَإِنْ لَمْ تَغْفِرْ لَنَا وَتَرْحَمْنَا لَنَكُونَنَّ مِنْ الْخَاسِرِينَ
Dediler ki: “Rabbimiz biz nefsimize zulmettik bizi bağışlamaz, bize merhamet etmezsen muhakkak ki hüsrana uğrayanlardan oluruz.”
Oysa İblis; “Öğretmen bana kötü not verdi, beni sınıfta bıraktı” diyen başarısız öğrenci psikolojisi ile;
قَالَ فَبِمَا أَغْوَيْتَنِي لَأَقْعُدَنَّ لَهُمْ صِرَاطَكَ الْمُسْتَقِيمَ
Dedi ki: “O halde beni azdırdığından dolayı onlar için mutlaka senin dosdoğru yolunda oturacağım.”
2-Nuh (a.s.): “Karada gemi yapan adam” sembolüdür. Nuh deyip peygamber demeyen inatçı inkarların, peygamberlikten bir şey elde edemedi, marangozluğa başladı, delinin zoruna bak, denizi bırakıp karada geni yapıyor diye alay edenlerin sözüne bakmadan azimle verilen görevi yerine getirmenin, etrafın lafına değil, kendi işine bakmanın, gürleyip gelen tufanı görerek hazırlık yapmanın sembolüdür.
Nuh(a.s), kendisine iman etmeyen asi evladı aileden saymaması yönünde ilahi uyarıya maruz kalmanın sembolü.
3-Hz İbrahim: Hiçbir ateş aşkı yakamazın sembolüdür. Nitekim aşk, yanmamak için yanmaktır. İbrahim (a.s.), ümmetini ateşten kurtarmak için ateşe atılmayı ve ateşte yanma riskini göze almış kahraman bir baba, babası Azer’i ise küfürden kurtaramamış bir oğuldur.
Oğlu İsmail (a.s.)’ı kendi elleriyle kurban etmek gibi ağır bir sınavı kazanmış bir babadır.
4-Hz İsmail de; Allah’ın emrine teslimiyetle yücelmenin en bariz örneğidir. İslam dini de, zaten Allah’ın emrine teslimiyet değil midir?
5-Hz Lut (a.s.), sapıklıkla mücadelenin öncülerindendir. O kadar ki bu mücadelede sapıklık akımına eşini de kaptırmıştır.
6-Yakup (a.s.) kıssasında, “Yitiğine gözünü verecek kadar yanarsan, yitik Mısır’da da olsa kokusunu alırsın” mesajı vardır.
7-Yusuf (a.s), kardeş ihanetine ve haksız yere hapse atılma musibetine maruz kalmanın, kadın ve makam sınavına tabi tutulmanın, bütün başına gelenleri metanetle karşılaması, edep ve ahlak üzere bir hayat sayesinde kölelikten sultanlığa terfi etmenin sembolüdür.
8-Hz Musa ve Firavn Kıssası: Zulmü ana rahmine kadar vardıran Firavn’un kalesinin içten fethedilişinin en müstesna örneğidir. Hz Musa, Fir’avn’un sarayında büyümüştür ve Fir’an’un eşi Asiye hanım da mü’min hanımladandır.
9-Hz Davut (a.s) ve Hz Süleyman (a.s) kıssası, yükselen zamanda güç ve iktidara tapmadan nasıl sultan olunurun cevabıdır.
10-Hz Zekeriya (a.s.) ve Hz Yahya (a.s) ise alçalan zamanda imanın onur ve izzetini korumak için nasıl kurban olunurun iç dağlayıcı belgesidir.
11-Hz Eyüp (a.s.) kıssası, “sabretmek hak etmektir” in ifadesidir. Eyüp (a.s.) sabrın Kur’an’daki timsalidir.
Kur’an, muhatabın şahsiyetini, peygamberlerden verdiği örneklerle inşa eder. Bunu yaparken de insandan meleklik beklemez.
Ne diyor Eyüp (a.s)?
“Şeytan bana tarifsiz bir bezginlik ve terkedilmişlik hissi verdi.” Bu bir itiraftır. Ama edebe bakınız: Bezdim, bittim, burama dayandı, yetti gayrı gibi isyankar sözler söylemiyor. Bunları hissediyor fakat bu hissiyatın şeytani bir dürtü olduğunu biliyor ve itiraf ediyor.
Eğer bu hissi kendinizle aynılaştırırsanız ona karşı mücadele edemezsiniz. Bezginlik duygusuna kapılınca yada nefsani bir dürtüye maruz kalınca, bu duygunun içimizden gelen bir şey değil dışarıdan tebelleş olan bir şey olduğuna kani olmalıyız. Bu durumda iç dürtü ve kötü duyguyla mücadelede başarı kazanırsınız ve dış saldırılarda kendinizi savunmasız hissetmek bir yana daha güçlü hissedersiniz.
Her zamane insanın yapması gereken talimat şu:
“Ayağını yere vur, davran bakalım, Zımnen, yan gelip yatma, ara derdinin devasını, bak gör neler bulacaksın, deniliyor.
12-Hz Yunus (a.s)’ın kıssası, peygamber bile olsa görev ihmalinin bir bedelinin olduğunun çarpıcı bir örneğidir.
13-Hz İsa (a.s) kıssası, kör taassupla gözleri kararmış ve kalbi mühürlenmiş olana ağzınla kuş tutsan bir şey anlatamazsın mesajını veriyor. Hz İsa’nın doğumundan dünyadan ayrılmasına kadar hayatının her safhası mucizelerle dolu bir peygamberdir.
14-Hz Muhammed (a.s.)’in hayatı, anne şefkati ile insanlığı sevme, baba refleksi ile ümmetini korumaya çalışma, hareketin en güzelini, işin en iyisini ve sözün en doğrusunu ortaya koymada yegane örneklik olarak özetlenebilir.
“Peygamber, Rabbinden kendisine indirilene iman etti, mü'minler de iman ettiler. Hepsi Allah’a, meleklerine, kitaplarına ve rasullerine iman ettiler. "Rasullerinden hiçbirinin arasını ayırmayız; işittik ve itaat ettik, bağışlamanı dileriz, Rabbimiz dönüş yalnız sanadır.” dediler.
(Bu vaaz notu, bir mail grubundan gelen slayt metnine tarafımdan ilaveler yapılarak hazırlanmıştır. Metin yazarı bilinmiyor.)
|
|
|
